2011 tōhoku depremi ve tsunamisi ne demek?

2011 Tōhoku depremi ve tsunamisi (Japonca: 東北地方太平洋沖地震 Tōhoku Chihō Taiheiyō-oki Jishin)¹, 11 Mart 2011'de, Japonya'nın Tōhoku bölgesinde 9,0 M_w büyüklüğünde gerçekleşen depremdir.² Merkez üssü Tōhoku bölgesinin doğu kıyısında, yerin 24,4 km derinliğinde olan deprem; yerel saate göre 14.46'da gerçekleşti. ABD Jeolojik Araştırma Kurumu tarafından ilk etapta 7,9 olarak belirlenen depremin şiddeti sonradan yapılan açıklamayla 8,8, daha sonrasında ise 8,9 olarak belirtildi,³ son olarak ise Japonya büyüklüğü 9,0'a yükseltti.⁴ 9,0 büyüklüğünde olan deprem Japonya'da yaşanan en büyük deprem olduğu; dünyada ise en büyük ilk beş depremin arasında olduğu açıklandı.⁵⁶⁷ Japon hükûmeti, felaketi resmi olarak "Büyük Doğu Japonya depremi" (東日本大震災, Higaşi Nihon Daishinsai) olarak adlandırdı.⁸ Deprem sonrasında bölgede yüksekliği 37,9 metreye varan tsunami dalgaları meydana geldi.⁹

Tsunami ülkede çok büyük zarara yol açtı. Depremde 15.900 kişi hayatını kaybetti ve 2.531 kişi hâlen kayıp olarak belirtiliyor. Kara ve demiryolları ağır hasar gördü, çeşitli yerlerde yangınlar çıktı ve bir baraj yıkılarak bölgeyi su basmasına neden oldu. Kuzeydoğu Japonya'da 4,4 milyon ev elektriksiz, 1,5 milyon ev ise susuz kaldı, deprem sonucu gıda sıkıntısı da meydana geldi.¹⁰ Deprem sonucu Fukuşima Nükleer Elektrik Santralinde tsunami sonucu kazalar meydana geldi.¹¹

Deprem sonrasında doğan tsunamilerde, dalgalar saatte 500 km hızla Hawaii'ye ulaştı.¹²

Deprem

9,0 M_W büyüklüğündeki bir denizaltı ters fay depremi olan deprem, 11 Mart 2011 tarihinde Japonya saati ile (JSİ) saat 14.46'da (05.46 UTC) batı Pasifik Okyanusu'nda ve nispeten sığ olan 32 km'lik bir derinlikte meydana geldi.¹³ Merkezi Japonya'nın Tōhoku bölgesindeki Oşika Yarımadası'nın 72 km doğusunda olan deprem, yaklaşık altı dakika sürdü.¹⁴¹⁵ Depreme en yakın büyük şehir, Honşu adasındaki 130 km uzaklıkta bulunan Sendai'ydi. Deprem Tokyo'dan 373 km uzaklıkta meydana geldi.¹⁶ Depremden önce büyük sayıda öncü deprem ve depremden sonra yüzlerce artçı deprem meydana geldi. İlk öncü deprem 9 Mart günü 7,2 M_W büyüklüğünde, ana depremin meydana geldiği yerden 40 km uzakta meydana geldi. 6,0 büyüklüğünü geçen üç öncü deprem daha 11 Mart günü oldu.¹⁷¹⁸ Depremden sonra saat JSİ saat 15.06'da 7,0 M_W, JSİ 15:15'te 7,4 ve JSİ 15.26'da 7,2 büyüklüğünde artçı şoklar meydana geldi.¹⁹²⁰²¹ Ana depremden beridir büyülüğü 4,5'in üzerinde olan 800'den fazla artçı şok meydana geldi.²² ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu (USGS) müdürü Marcia McNutt, artçı şokların Omori kanununu izlediğini ve yıllarca devam edip zaman içinde durulacaklarını belirtti.²³ Depremden bir dakika önce Japonya çapında binden fazla sismometre içeren Deprem Erken Uyarı Sistemi milyonlarca kişiyi şiddetli bir deprem olacağı yönünde uyardı. Japonya Meteoroloji Ajansı, bu erken uyarının pek çok hayat kurtardığına inandığını açıkladı.²⁴²⁵

En başta USGS tarafından 7,9 M_W olarak duyurulan depremin büyüklüğü, kısa bir süre sonra 8,8'e, daha sonra 8,9'a²⁶ ve en sonunda 9,0'a yükseltildi.²⁷²⁸ Pasifik Tsunami Uyarı Merkezi'nden Gerard Fryer depremden hemen sonra büyüklüğü 9,1 olarak tahmin etse de, bu görüş geniş bir katılım bulmamış, özellikle USGS tarafından kabul edilmemiştir.²⁹

Jeoloji

Deprem Pasifik levhasının Honşu'nun altındaki tartışma konusu olan bir levhanın altına battığı yerde meydana geldi.³⁰³¹ Yılda 8-9 santimetrelik bir hızla hareket eden Pasifik levhası, Honşu'nun altındaki levhanın altına inmekte ve büyük miktarda enerji üretmektedir. Bu hareket bir sismik olaya yol açacak kadar bir gerginlik birikene kadar üstteki levhayı da aşağıya doğru iter. Deprem deniz tabanının birkaç metre yükselmesine neden oldu.³² Bu büyüklükteki bir deprem genelde 480 km'den büyük bir kırık uzunluğuna sahiptir, bu da uzun ve nispeten düz bir fay yüzeyi gerektirir. Bu bölgedeki levha sınırı ve batma bölgesi pek düz olmadığından depremin büyüklüğünün 8,5'ten büyük olması alışılmışın dışındadır, bu nedenle depremin büyüklüğü bazı sismologları şaşırtmıştır.³³ Depremin merkezi Iwate ili açıklarından Ibaraki ili açıklarına kadar uzanıyordu.³⁴ Japonya Meteoroloji Ajansı depremin Iwate'den Ibaraki'ye kadar 500 km uzunluğunda ve 200 km genişliğinde bir fay bölgesini kırmış olabileceğini belirtti.³⁵³⁶ Yapılan analizler depremin üç olaydan oluştuğunu gösterdi.³⁷ Depremin büyük bir tsunami yaratan bir başka deprem olan ve 8,6 büyüklüğünde yüzey dalgası magnitüdü olan 896 Sanriku depremi ve tsunamisi ile aynı işleyiş biçimine sahip olabileceği belirtiliyor.³⁸

Enerji

Deprem 1.9±0.5×10¹⁷ julluk yüzey enerjisi açığa çıkardı, bu enerji sallantı ve tsunami şeklinde harcandı; açığa çıkan enerji miktarının 9,1 büyüklüğündeki 2004 Hint Okyanusu depremi ve tsunamisinin neredeyse iki katı olduğu belirtildi.³⁹ McNutt, bir röportajda, "Eğer bu depremden ortaya çıkan yüzey enerjisini kontrol edebilseydik, Los Angeles büyüklüğündeki bir şehre bir yıl boyunca enerji sağlayabilirdik" dedi.⁴⁰ Depremde açığa çıkan toplam enerji miktarı yüzey enerjisinin 200 bin katıydı ve USGS tarafından 3.9×10²² olarak hesaplandı, bu da 2004'tekinden biraz daha azdır.⁴¹ Bu 9320 gigaton TNT'ye ve Hiroşima'ya atılan atom bombasından açığa çıkan enerjinin yaklaşık 600 milyon katına eşdeğerdir.

Jeofiziksel etkileri

Tōhoku depremi ile Dünya’nın ekseninin 15 santim kaydığı, eksendeki bu kayma sonucu 24 saatlik bir günün 1,8 mikrosaniye⁴² (bir saniyenin milyonda biri) azaldığı jeofizik uzmanları tarafından belirtildi.⁴³ Keza 2004 yılı Sumatra depremi ve 2010 yılı Şili depremleri için de, Dünya eksenini kaydırdığı bilim insanlarınca söylenmişti.⁴⁴⁴⁵

Ayrıca Japonya adasının, kuzeydoğu yönünde 2,4 metre Tōhoku depreminin merkezine doğru kaydığı açıklandı.⁴⁶⁴⁷

Tokyo civarındaki, özellikle Chiba'daki deniz doldurularak elde edilen bölgelerde toprak sıvılaşması belirgin bir biçimde gözlemlendi.⁴⁸ Bu nedenle yaklaşık 30 bina yıkıldı, 1046 bina çeşitli derecelerde hasar gördü.⁴⁹

Kyushu'daki Shinmoedake yanardağı depremden iki gün sonra patladı. Yanardağ daha önce Ocak 2011'de patlamıştı, martta meydana gelen patlamanın depremle ilişkili olup olmadığı bilinmiyor.⁵⁰ Antarktika'da sismik dalgaların Whillans Buz Akıntısı'nın 0,5 metre kadar kaymasına yol açtığı da bildirildi.⁵¹

NASA'da çalışan bir araştırma ekibinin başkanı olan Dr. Richard Gross, ekibi için 1,8 mikrosaniyelik bir kaymanın bile önemli olduğunu, bunun Mars'a giden bir uzay aracının yönlendirilme biçimini etkilediğini belirtti. Gross, değişiklikleri hesaba katmamanın görevin başarısızlıkla sonuçlanması anlamına gelebileceğini söyledi.⁵²

Tsunami

Deprem, Japonya'nın tüm Pasifik kıyısı boyunca çok büyük bir zarara yol açmış olan büyük bir tsunamiyi tetikledi. Dalgaların yüksekliği Tarō'da ise 37,9 m,⁵³ Ōfunato'da ise 23 metre olarak kaydedildi.⁵⁴ Tsunami tüm Pasifik'e yayıldı, Güney ve Kuzey Amerika'da, Alaska'dan Şili'ye kadar olan bölgede tsunami uyarıları verildi,⁵⁵⁵⁶⁵⁷ bu bölgelerde tsunami görülmesine karşın etkileri küçüktü. Şili'nin Pasifik kıyısı 17.000 kilometrelik uzaklıkla en uzak yerlerden biriydi,⁵⁸ buna rağmen ülkede yüksekliği iki metreye varan dalgalar görüldü.⁵⁹⁶⁰

Japonya

Japonya Meteoroloji Ajansı tarafından verilen tsunami uyarısı en yüksek seviyeydi, en az 3 m yüksekliğindeki bir "büyük tsunami" olarak nitelendirilmişti.⁶¹ Gerçek yüksekliğine ilişkin tahminler değişmekteydi, en yüksek tahmin 10 m ile Miyagi'deydi.⁶² Tsunami ülkede yaklaşık 470 kilometrekarelik bir alanı sular altında bıraktı.⁶³

Deprem, Japonya saati ile (JSİ) 14.46'da, Japonya'nın en yakın kıyısının 67 kilometre açığında meydana geldi ve dalgaların ilk ulaşacağı bölgeye 10 ile 30 dakika içinde ulaşacağı, sonra da daha kuzeyde ve güneydeki bölgeleri etkileyeceği bildirildi.⁶⁴⁶⁵ Depremin üzerinden bir saat geçmesinden hemen sonra, Japonya saati ile saat 15.55'te, Miyagi ilinin kıyısına yakın olan Sendai Havalimanı'nı dalgaların vurduğu gözlemlendi.⁶⁶⁶⁷ Dalgalar uçak ve arabaları sürükledi, ilerlerken pek çok binayı bastı ve yıktı.⁶⁸⁶⁹ Tsunaminin Sendai Havalimanı'nın içinde ve çevresinde yol açtığı zarar bir NHK Haber helikopteri tarafından görüntülendi, görüntülerde yaklaşan dalgalardan kaçmaya çalışan ve dalgaların içine alınan araçlar görülebilmektedir.⁷⁰ 4 metrelik bir tsunami Iwate ilini vurdu.⁷¹ Sendai'deki Wakabayashi-ku da ciddi bir şekilde dalgalar tarafından vuruldu.⁷²

2004 Hint Okyanusu depremi ve tsunamisinde olduğu gibi, Japonya'da da 2004 tsunamisinden çok daha yerel olsa bile tsunami, depremden çok daha fazla zarara yol açtı. Tsunaminin "bütün olarak kasabaları süpürdüğü"ne ilişkin haberler vardı, bunlardan biri 9.500 kişinin kaybolduğu Minamisanriku'ydu.⁷³ 14 Mart tarihine kadar kasabada toplam bin ceset bulunmuştu.⁷⁴

Tsunamiden ölenlerin sayısının bu denli fazla olmasınının bir sebebi de, dalgaların beklenmedik derecede yüksek olan boyutlarıydı. Tsunaminin vurduğu pek çok şehirdeki tsunami setleri dalgaların yüksekliğinden daha küçüktü. Ayrıca dalgalara yakalanan pek çok kişi dalgalardan kaçabilmek için yeterince yüksekte olduklarını düşünümüştü.⁷⁵

Kuji ve Ōfunato "tamamen yıkılmış ve orada bir kasaba olduğunu dair hiçbir işaret kalmamıştı".⁷⁶⁷⁷ Gelen haberlere göre dalgaların üç katlı bir bina yüksekliğinde olduğu Rikuzentakata kasabası da yıkılmıştı.⁷⁸⁷⁹⁸⁰ Gelen haberlere göre tsunamide zarar gören kasabaların arasında Kamaishi, Miyako, Ōtsuchi, ve Yamada (Iwate ilinde), Namie, Sōma ve Minamisōma (Fukuşima ilinde) ve Higashimatsushima, Onagawa, Natori, Ishinomaki, and Kesennuma (Miyagi ilinde) vardır.^818283848586 Tsunaminin en ciddi etkileri kuzeyde Erimo'dan güneyde Ōarai'ye kadar olan 670 kilometrelik bir kıyı şeridinde hissedildi ve bölgedeki zararın çoğu depremi izleyen saat içerisinde meydana geldi.⁸⁷ Ōarai yakınlarında tsunamiden kaynaklanan dev bir anafor görüntülendi.⁸⁸ Tsunami Miyagi'ye bağlı Miyatojima adasına olan köprüyü tamamen önüne katarak götürdü ve 900 ada sakini mahsur kaldı.⁸⁹ İki metre yüksekliğindeki bir tsunami depremden iki saat sonra Chiba ilini vurdu ve Asahi gibi şehirlerde hasara yol açtı.⁹⁰ 13 Mart 2011'de, Japonya Meteoroloji Ajansı (JMA) Japonya kıyılarındaki tsunami gözlemlerini yayımladı. Tsunami dalgaları, aşağıdaki yerlerde 3 metrenin üzerine ulaşmıştı:⁹¹

• 15.12 JSİ - Iwate Kamaishi-oki - 6,8 m
• 15.15 JSİ - Ōfunato - 3,2 m veya daha yüksek
• 15.20 JSİ - Ishinomaki-shi Ayukawa - 3,3 metre veya daha yüksek
• 15.21 JSİ - Miyako - 4,0 m veya daha yüksek
• 15.21 JSİ - Kamaishi - 4,1 m veya daha yüksek
• 15.44 JSİ - Erimo-cho Shoya - 3,5 m veya daha yüksek
• 15.50 JSİ - Sōma - 7,3 m veya daha yüksek
• 16.52 JSİ - Ōarai - 4,2 m veya daha yüksek

Bu veriler, JMA'nın Japonya kıyısı boyunca bulunan kayıt istasyonlarından elde edildi. Pek çok bölge ayrıca 1 ila 3 metre uzunluğunda olan tsunami dalgalarından etkilendi ve JMA raporu "Bazı yerlerde dalgaların yüksekliği bu verilerden daha yüksek olabilir" diye bir not içermekteydi. İlk kaydedilen tsunami dalgası verilerinin zamanları 15.12 ila 15.21 arasında değişmekteydi, bu da depremden 26 ila 35 dakika sonraydı. Rapor ayrıca tsunami gözlem detaylarını ve dalgalardan etkilenen kıyıların ayrıntılı haritalarını içermekteydi.⁹²⁹³

23 Mart 2011'de, Liman ve Havalimanları Araştırma Enstitüsü, telemetri ile aşağıdaki verileri elde etti:⁹⁴⁹⁵

• Hachinohe limanı - yaklaşık 5 – 6 m
• Hachinohe limanı bölgesi - yaklaşık 8 – 9 m
• Kuji limanı - yaklaşık 8 – 9 m
• Merkezi Iwate (Miyako) açıkları - 6,2 m
• Kamaishi limanı - yaklaşık 7 – 9 m
• Güney Iwate (Kamaishi) açıkları - 6,6 m
• Ōfunato limanı - yaklaşık 9,5 m
• Ōfunato limanı bölgesi - yaklaşık 24 m
• Kuzey Miyagi açıkları - 5,6 m
• Onagawa balıkçı limanı - yaklaşık 15 m
• Ishinomaki limanı - yaklaşık 5 m
• Merkezi Miyagi açıkları - ölçülemedi
• Shiogama-Sendai limanının Shiogama kısmı - yaklaşık 4 m
• Shiogama-Sendai limanının Sendai kısmı - yaklaşık 8 m
• Sendai Havalimanı bölgesi - yaklaşık 12 m

Yokohama Ulusal Üniversitesi ve Tokyo Üniversitesi'nden ortaklaşa bir araştırma ekibi, Ōfunato'daki Ryōri Körfezi'ndeki tsunaminin 29,6 m yüksekliğinde olduğunu bildirdi. Ekip, körfezin üzerindeki yüksek kayalıklarda dağılmış balıkçılık ekipmanları buldu.⁹⁶ Tarō, Iwate'deki ölçümlerde, Tokyo Üniversitesi'nden bir araştırmacı kıyıdan 200 m uzaktaki bir tepede 37,9 metre yüksekliğindeki dalgalar tespit etti.⁹⁷ Bu, Japonya tarihinde 1896 Meiji-Sanriku depremindeki 38,2 metrelik tsunamiden sonra en yüksek ikinci tsunami olmuştur.⁹⁸

Pasifik'teki diğer bölgeler

Depremden kısa bir süre sonra Hawaii'deki Pasifik Tsunami Uyarı Sistemi (PTWC) Pasifik Okyanusu'ndaki bazı bölgeler için tsunami uyarısı yaptı. Saat 07.30'da (UTC), tüm Pasifik'i kapsayan geniş kapsamlı bir tsunami uyarısı yaptı.⁹⁹¹⁰⁰ Rusya, Kuril Adaları'nda kıyıya yakın bölgelerde yaşayan 11 bin vatandaşını tahliye etti.¹⁰¹ ABD Batı Kıyısı ve Alaska Tsunami Uyarı Sistemi, Kaliforniya'nın büyük kısmındaki kıyı bölgeleri, Oregon'un tamamı ve Alaska'nın batısı için bir tsunami uyarısında bulundu ve Alaska'nın Pasifik Kıyısı, Washington eyaleti ve Kanada'daki Britanya Kolumbiyası'nı kapsayan bir tsunami önlem tavsiyesi yayınladı..¹⁰²¹⁰³ Kaliforniya ve Oregon'da bazı bölgeleri 2,4 metreye kadar varan dalgalar vurdu, bunlar limanlar ve iskelelere zarar verip 10 milyon dolarlık zarara yol açtı.¹⁰⁴ Kanada'daki Vancouver Adası'nı bir metrelik dalgalar vurdu;¹⁰⁵ bu kıyıdaki bazı bölgelerin boşaltılmasına ve deniz ulaşımının 12 saatliğine yasaklanmasına yol açtı, bu da ada sakinlerinin işlerine gidememelerine neden oldu.¹⁰⁶¹⁰⁷

Filipinler'de 0,5 metreye kadar ulaşan dalgalar ülkenin doğusunu vurdu. Endonezya'daki Jayapura'da bazı evler hasar gördü.¹⁰⁸ Papua Yeni Gine'nin Doğu Sepik ilindeki Wewak kasabasındaki Boram Hastanesi tsunamiden zarar gördü, 4 milyon dolarlık zarara uğrayan hastanedeki yüz hasta dalgalar ulaşmadan önce tahliye edildi.¹⁰⁹ Hawaii'de sadece altyapı 3 milyon dolarlık zarar gördü, oteller gibi özel mülklere gelen zararlarla birlikte toplam zararın on milyonlarca dolara ulaştığı tahmin edildi.¹¹⁰ Midway Atolü'ndeki bazı adacıkları tamamen sular altına gömen 1,5 metre yüksekliğindeki bir tsunami adacıklarda kuluçkaya yatmış olan 110 bin su kuşunu öldürdü.¹¹¹ Güney Pasifik'teki Tonga, Yeni Zelanda gibi ülkeler ve Amerikan Samoası ile Guam gibi bazı adalarda beklenenden büyük dalgalar gözlemlendi; fakat bunlar büyük bir zarara yol açmadı.¹¹² Buna rağmen Guam'da bazı yollar kapatıldı ve düşük rakımlı bölgeler tahliye edildi.¹¹³

Zarar ve etkiler

Çoğunluğu tsunamiden dolayı meydana gelen zarar çok büyük boyutlardaydı. En kötü biçimde etkilenen kasabaların görüntülerinde neredeyse sadece enkaz yığınları görülebilmekteydi.¹¹⁴ İlk günlerdeki tahminler sadece depremden kaynaklanan zararın 14,5 ila 34,6 milyar Amerikan doları olduğunu ortaya koydu.¹¹⁵ İlerleyen günlerde zararın 300 milyar doları bulabileceği ve bunun felaketi dünya tarihindeki en fazla mali zarara yol açan felaket yapacağı tahmin edildi.¹¹⁶

Tepkiler

Uluslararası tepkiler

• Birleşmiş Milletler - İnsani Yardım Koordinasyon Bürosu sözcüsü Elisabeth Byrs, "30 uluslararası arama ve kurtarma ekibi gerektiğinde yardımı sağlamak için Japonya'ya gitmek için hazırlar." açıklamasını yaptı.¹¹⁷

Hükümet tepkileri

• Afganistan'daki Kandahar şehri Japonya'ya 50.000 dolar bağışladı.¹¹⁸

• - Şansölye Angela Merkel, Almanya'nın Japonya'ya yardıma hazır olduğunu belirtti.¹¹⁹ Technisches Hilfswerk'ten arama ve kurtarma uzmanları Japonya'ya gönderildi.¹²⁰

• Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama depremden hemen sonra "Yardım etmeye hazırız" dedi.¹²¹ ABD yardım için Tomodachi Operasyonu (Tomodachi: Japonca arkadaşlık) adlı bir operasyon düzenledi.¹²² Operasyona USS Ronald Reagan hava grubu ve Yokota Hava Üssü'nden havacılar katıldı.¹²³¹²⁴ ABD Uluslararası Gelişim Ajansı bölgeye birkaç yüz kişiden oluşan iki ekip gönderdi.¹²⁵¹²⁶ ABD personeli büyük zarar gören Sendai Havalimanı'nı onarmak için çalışmalar yaptı.¹²⁷¹²⁸ ABD Dışişleri Bakanlığı iletişim sistemleri kurdu ve yolculuk uyarıları yaptı.¹²⁹

• Azerbaycan hükûmeti Japonya'ya felaketin yaralarını sarma amaçlı olarak 1 milyon dolarlık yardım bağışladı.¹³⁰

• Bangladeş bir sağlık ekibini de kapsayan bir arama-kurtarma ekibini Japonya'ya gönderdi.¹³¹ Bangladeş ayrıca bölgeye ilaç, 2.000 battaniye, 500 lastik bot ve 1.000 lastik eldiven gönderdi.¹³²

• Bulgaristan bölgeye battaniye, gıda ve şişe suyu yardımı yaptı.¹³³

• Cezayir başkanı Abdelaziz Bouteflika bir geçmiş olsun mesajı gönderdi, Cezayir hükûmeti 10 milyon dolar bağışladı.¹³⁴

• Çek Cumhuriyeti hükûmeti 500 milyon Çek korunası bağışta bulundu.¹³⁵

• Doğu Timor, enkazı kaldırmak için yüz kişiyi bölgeye gönderdi.¹³⁶

• Ekvator Ginesi 50 milyon dolar bağışladı.¹³⁷

• Ermenistan eğer Japonya kabul ederse bölgeye 25 kişiden oluşan bir arama-kurtarma ekibi göndereceğini, bunlardan 22'sinin deprem bölgesini ziyaret edeceğini açıkladı.¹³⁸

• - Başkan Nicolas Sarkozy Japonya başbakanına yazdığı bir mektupta Fransa'nın Japonya'nın dilediği herhangi bir şekide bu trajedinin üstesinden gelmek için yardım etmeye hazır olduğunu belirtti.¹³⁹

• İsveç hükûmeti gıda ve benzeri yardım malzemesi yardımı yaptı.¹⁴⁰

• Kazakistan hükûmeti 12 Nisan günü bölgeye 25.000 kutu et gönderdi.¹⁴¹

• Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu Japon İmparatoru Akihito'ya taziye mesajı gönderdi,¹⁴² Başbakan İrsen Küçük ise Japon halkına geçmiş olsun mesajını iletti.¹⁴³

• Hollanda - Hollanda yardım amaçlı olarak bir milyon dolar bağışladı.¹⁴⁴

• - MTI'ye göre bölgeye Macaristan Ulusal Felaket Yönetimi tarafından sekiz kurtarma timi üyesi ve bir uzman görevliden oluşan bir ekip gönderildi. Ekip 12 Mart günü Japonya'ya vardı.¹⁴⁵

• Maldivler, en çok etkilenen bölgedeki insanları beslemek için 90 ton ağırlığında ton balığını Japonya'ya gönderdi.¹⁴⁶

• Malezya başbakanı ve dışişleri bakanı başsağlığı dileklerini iletti ve bölgeye 15 kişi ile köpeklerden oluşan bir arama-kurtarma ve tıbbi ardım ekibi gönderildi.¹⁴⁷

• Nepal hükûmeti desteğini belirtti ve 500 battaniye ile yardım malzemeleri dağıttı.¹⁴⁸

• Peru hükûmeti yardım göndermeyi teklif etti.¹⁴⁹

• Slovenya hükûmeti 15 milyon euro bağışta bulundu.¹⁵⁰

• - Cumhurbaşkanı Abdullah Gül: "Ümit ederiz can kaybı ve zarar büyük olmaz. Tabii afetin acısını bilen bir ülke olarak biz daima bu tip durumlarda ihtiyaç olduğunda karşılıklı yardımlaşmaya da önem veririz."¹⁵¹¹⁵² Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, özel birim olayları izlemek için kurulacak ve yardımlar için Japonya Dışişleri Bakanı Yukio Edano ile görüşeceğini bildirdi.¹⁵³ Türk Kızılayı yazılı bir açıklama ile deprem bölgesine bir ekip göndereceklerini açıkladı. Kızılay açıklamasında Japonya, Tayvan, Endonezya, Filipinler, Rusya ve Hawaii'ye yardım göndermeye hazır olduğunu belirtti.¹⁵⁴ İHH ve AKUT da bölgeye ekipler gönderdi.^155156157

• Ukrayna hükûmeti tıbbi yardım göndermeye hazır olduğunu belirtti.¹⁵⁸ Ukrayna Dışişleri Bakanlığı'ndan bir yetkili Ukrayna'nın radyoaktivitenin üstesinden geldiğini ve Japonya'ya bu konuda uzmanlar gönderebileceklerini belirtti.¹⁵⁹ Ukrayna hükûmeti 17 Mart günü içlerinde 2.000 battaniyenin de bulunduğu yardım malzemesi dağıttı.¹⁶⁰

• Umman Kralı, Japon halkına geçmiş olsun dileğini iletti ve 10 milyon dolar bağışladı.¹⁶¹

• Vietnam hükûmeti Japon halkına yardım için 200.000 dolar gönderdi. Vietnam Kızılhaçı buna ek olarak 50,000 dolar daha bağışladı.¹⁶²

• Yeni Zelanda, 15 ton yardım malzemesi ile önceki üç haftasını 2011 Christchurch depreminin ardından yıkılan binalarda geçiren bir arama-kurtarma ekibini Japonya'ya gönderdi.¹⁶³

Ayrıca bakınız

• Deprem kronolojisi

Fotoğraflar

Dosya:Cosmo Oil explosion 20110311.png|Deprem sonrası pek çok yangın meydana geldi. Bu resimde bir petrol rafinerisindeki yangın görülmektedir Dosya:Effect of 2011 Sendai earthquake in Tokyo.jpg| Deprem sonrası Tokyo'da çıkan yangın

Kaynakça

Orijinal kaynak: 2011 tōhoku depremi ve tsunamisi. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩
3. ↩

4. Japan upgrades magnitude of killer earthquake to 9.0; USGS keeps number at 8.9 ↩

5. ↩
6. ↩
7. ↩
8. ↩
9. ↩

10. Millions Of Stricken Japanese Lack Water, Food, Heat (NPR) Tarih: 14 Mart 2011, Erişim tarihi: 17 Mart 2011 ↩

11. http://www.reyhaber.com/index.php?option=com_content&view=article&id=15762&catid=2&Itemid=4 ↩

12. ↩

13. Japan earthquake and tsunami: what happened and why|World news . The Guardian. Erişim: 2011-04-03. ↩

14. ↩
15. ↩
16. ↩
17. ↩
18. ↩
19. ↩
20. ↩
21. ↩
22. ↩
23. ↩
24. ↩
25. ↩
26. ↩
27. ↩
28. ↩

29. Kobayashi, Ken. Tsunami warning center raises magnitude of Japan quake to 9.1 (Star Advertiser) Tarih: 11 Mart 2011, Erişim tarihi: 15 Nisan 2011 ↩

30. ↩
31. ↩
32. ↩
33. ↩
34. ↩
35. ↩
36. ↩
37. ↩
38. ↩
39. ↩
40. ↩
41. ↩
42. ↩
43. ↩
44. ↩
45. ↩
46. ↩
47. ↩

48. Fukue, Natsuko, "Urayasu still dealing with liquefaction ", Japan Times, 8 Nisan 2011, s. 4. ↩

49. Yomiuri Shimbun, "Liquefaction Damage Widespread", 10 Nisan 2011. ↩

50. ↩
51. ↩

52. KENNETH CHANG ( Mart 13, 2011 ). “Quake Moves Japan Closer to U.S. and Alters Earth’s Spin” , http://www.nytimes.com/2011/03/14/world/asia/14seismic.html?_r=1 ↩

53. ↩

54. Japan tsunami was at least 23-metres high: report (ASBCBN) Erişim tarihi: 29 Mart 2011 ↩

55. Tsunami bulletin number 3 (Pacific Tsunami Warning Center/NOAA/NWS) Erişim: 29 Mart 2011 ↩

56. Tsunami warnings and advisories remain across Pacific region (CNN) Erişim: 29 Mart 2011 ↩

57. PTWC warnings complete list Erişim: 29 Mart 2011 ↩

58. Distance between Dichato, Chile and Sendai, Japan is 17228km (Mapcrow.info) Erişim: 29 Mart 2011 ↩

59. ↩
60. ↩

61. Tsunami Warning System information , Japan Meteorological Agency ↩

62. ↩

63. NHK, "Tsunami floods 500 sq km", 26 Mart 2011. ↩

64. One estimate of 10–15 minutes came from German seismologist Rainer Kind of the Helmholtz Research Centre for Geosciences in Potsdam, as interviewed in Japan's tsunami victims only had 15 minutes warning , Deutsche Welle, 12 March 2011, Retrieved 13 March 2011. ↩

65. Another estimate of 15–30 minutes came from Vasily V. Titov, director of the National Oceanic and Atmospheric Administration's Center for Tsunami Research, as reported in Japan tsunami: Toll could rise to more than 1,300 , NDTV-hosted copy of an article by Martin Fackler, The New York Times, 12 March 2011, Retrieved 13 March 2011. ↩

66. ↩
67. ↩
68. ↩
69. ↩

70. NHK News, ~16:00 Japonya saati. ↩

71. ↩

72. "Earthquake", Japan Times, 19 Mart 2011, sf. 16. ↩

73. ↩

74. Kyodo News, "2,000 more added to death toll in Miyagi ", Japan Times, 15 Mart 2011, sf. 1. ↩

75. Watts, Jonathan, "Quake survivors search for hope and shelter", Japan Times, 26 Mart 2011, sf. 13. ↩

76. Tritten, Travis, J., and T. D. Flack, "U.S. rescue teams find devastation in northern city of Ofunato ", Stars and Stripes, 15 Mart 2011, Erişim: 16 Mart 2011. ↩

77. ↩

78. Staff Reporter (12 Mart 2011) "Wiped off the map: The moment apocalyptic tsunami waves drown a sleepy coast town" . www.dailymail.co.uk, Erişim: 12 Mart 2011 ↩

79. "Honderden doden in Japanse kuststad (Hundreds dead in Japanese coastal town)" (Hollandaca) . www.rtlnieuws.nl, Erişim: 12 Mart 2011 ↩

80. ↩

81. Kyodo News, "Miyagi coastal whaling port pulverized, little more than memory ", Japan Times, 18 Mart 2011, sf. 3. ↩

82. Kyodo News, "Deaths, people missing set to top 1,600: Edano", Japan Times, 13 Mart 2011. ↩

83. Kyodo News, "Survivors in trauma after life-changing nightmare day", Japan Times, 13 Mart 2011, sf. 2. ↩

84. Kyodo News, "Death toll may surpass 10,000 in Miyagi ", Japan Times, 14 Mart 2011, sf. 1. ↩

85. Alabaster, Jay, and Todd Pitman, (Associated Press), "Hardships, suffering in earthquake zone ", Japan Times, 15 Mart 2011, sf. 3. ↩

86. Gihooly, Rob, "'Nothing can prepare you to witness this' , Japan Times, 20 Mart 2011, sf. 7. ↩

87. Tsunami Slams Japan After Record Earthquake, Killing Hundreds , 11 Mart (Bloomberg), San Francisco Chronicle, Erişim: 14 Mart 2011 ↩

88. ↩

89. Kyodo News, "Survivors on cut-off isle were ready for disaster ", Japan Times, 19 Mart 2011, sf. 2. ↩

90. Fukue, Natsuko, "Tsunami came late to unprepared Chiba ", Japan Times, 30 Mart 2011, sf. 2. ↩

91. Tsunami Information NUMBER 64 (Tsunami Observation) , Japan Meteorological Agency, Tarih: 18:05 JSİ 13 Mart 2011, Erişim: 14 Mart 2011. Iwate Kamaishi-oki verisi GPS dalga ölçer aracılığıyla saptandı. ↩

92. Tsunami Information NUMBER 64 (Tsunami Observation) , Japan Meteorological Agency, Tarih: 18:05 JSİ 13 Mart 2011, Erişim: 14 Mart 2011. (Tohoku district.) ↩

93. Tsunami Information NUMBER 64 (Tsunami Observation) , Japan Meteorological Agency, Tarih: 18:05 JSİ 13 Mart 2011, Erişim: 14 Mart 2011. (Kanto/Chubu district.) ↩

94. ↩
95. ↩
96. ↩
97. ↩
98. ↩
99. ↩
100. ↩
101. ↩
102. ↩
103. ↩

104. Helen Jung and Jeff Manning, "Waves bring destruction to Oregon's south coast", The Oregonian, 12 Mart 2011, sf. 1+ ↩

105. ↩

106. Twilight tsunami evacuation . The Courier-Mail (2011-03-14). Erişim: 2011-04-03. () ↩

107. Girl, Bowen. (2011-03-16) Diary of a Bowen girl: Japan . Bowendiaries.blogspot.com. Erişim: 2011-04-03. () ↩

108. ↩
109. ↩

110. Nakaso, Dan (14 March 2011)Tsunami damage estimate for Hawaii now tens of millions Star Advertiser. Erişim 15 Mart 2011. () ↩

111. ↩
112. ↩

113. Tsunami Warning For Guam Extended Until 11 p.m . Pacificnewscenter.com (2011-03-11). Erişim: 2011-04-03. ()} ↩

114. ↩
115. ↩
116. ↩
117. ↩
118. ↩
119. ↩
120. ↩
121. ↩
122. ↩
123. ↩
124. ↩
125. ↩
126. ↩
127. ↩
128. ↩
129. ↩
130. ↩
131. ↩
132. ↩

133. Bulgaria Sends Blankets to Disaster-struck Japan , Novinite, 17 Mart 2011 ↩

134. アルジェリア民主人民共和国からの義捐金の寄付 ([http://web.archive.org/*/http://www.mofa.go.jp/mofaj/kinkyu/2/* arşiv]) (Japonya Dışişleri Bakanlığı) Erişim: 3 Mayıs 2011 ↩

135. チェコからの義捐金の寄附 (Japonya Dışişleri Bakanlığı) ↩

136. ↩

137. 赤道ギニアからの義捐金の寄付 (Japonya Dışişleri Bakanlığı) Erişim: 3 Mayıs 2011 ↩

138. ↩
139. ↩

140. 欧州連合(EU)からの支援物資の受け入れ (Japonya Dışişleri Bakanlığı) Erişim tarihi: 18 Nisan 2011 ↩

141. カザフスタン共和国からの支援物資の受け入れ (Japonya Dışişleri Bakanlığı) Erişim tarihi: 18 Nisan 2011 ↩

142. Eroğlu Japon İmparatoru Akihito'ya taziye mesajı gönderdi (BRT) Tarih: 17 Mart 2011, Erişim tarihi: 15 Nisan 2011 ↩

143. Başbakan Küçük Japon halkına geçmiş olsun dileklerini iletti (KKC Enformasyon Dairesi) Tarih: 18 Mart 2011, Erişim tarihi: 15 Nisan 2011 ↩

144. ↩

145. 1 ↩

146. ↩

147. 東日本大震災、救援隊を派遣：首相がお見舞い、早期復興に願い［社会］ (NNA Asia) Erişim tarihi: 18 Nisan 2011 ↩

148. ネパールからの支援物資の受け入れ (Japonya Dışişleri Bakanlığı) Erişim tarihi: 17 Nisan 2011 ↩

149. 「がんばれ日本！　世界は日本と共にある」（世界各地でのエピソード集（4月18日現在）） (Japonya Dışişleri Bakanlığı) Erişim: 3 Mayıs 2011 ↩

150. スロベニアからの義捐金の寄附 (Japonya Dışişleri Bakanlığı) Erişim tarihi: 18 Nisan 2011 ↩

151. ↩
152. ↩
153. ↩
154. ↩

155. Kızılay ve Akut Japonya´ya gitti (Radikal) Tarih: 11 Mart 2011, Erişim tarihi: 15 Nisan 2011 ↩

156. İHH Yardım Ekipleri Japonya'da. T24. ↩

157. Kızılay ve AKUT’tan sonra İHH da deprem bölgesine ulaştı . Milliyet. ↩

158. 記事が見つかりませんでした。 (Nikkei) Erişim tarihi: 17 Nisan 2011 ↩

159. 医師や原発専門家派遣へ　ロシアとウクライナ (Sankei.jp.msn.com) Tarih: 12 Mart 2011, Erişim tarihi: 17 Nisan 2011 ↩

160. ウクライナからの支援物資の受け入れ (mofa.go.jp) Tarih: 23 Mart 2011, Erişim tarihi: 17 Nisan 2011 ↩

161. オマーン政府からの義捐金の寄付 (Japonya Dışişleri Bakanlığı) Erişim tarihi: 17 Nisan 2011 ↩

162. Việt Nam trợ giúp nhân dân Nhật Bản 200.000 USD Tarih: 14 Mart 2011, Erişim tarihi: 14 Mart 2011 ↩

163. ↩

Kategoriler